Maria Pawlikowska-Jasnorzewska kilka lat mieszkała w Dęblinie

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska uznawana jest za jedną z najwybitniejszych poetek w dziejach literatury polskiej. Warto wiedzieć, że związana była też z Dęblinem. Tu mieszkała i tworzyła przez kilka lat swojego życia.

Na świat przy­szła 24 li­sto­pa­da 1891 roku w Kra­ko­wie jako Ma­ria Ja­ni­na Kos­sak. Po­cho­dzi­ła z ar­ty­stycz­nej ro­dzi­ny. Jej ro­dzi­ca­mi byli Ma­ria Anna Ki­siel­nic­ka-Kos­sak, szlach­cian­ka her­bu To­pór oraz Woj­ciech Kos­sak, słyn­ny ma­larz. Z ko­lei ro­dzeń­stwo to: brat Je­rzy Kos­sak, rów­nież ma­larz oraz sio­stra Mag­da­le­na, li­te­rat­ka. Cała rodzina prze­by­wa­ła w dwo­rze zwa­nym Kos­sa­ków­ką, któ­ra była jed­no­cze­śnie osto­ją i cen­trum wy­da­rzeń kul­tu­ral­nych. Tam wła­śnie spo­ty­ka­li się naj­waż­niej­si twór­cy owych cza­sów – Hen­ryk Sien­kie­wicz, Win­cen­ty Lu­to­sław­ski, Igna­cy Jan Pa­de­rew­ski.

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska cieszy się renomą jednej z najwybitniejszych poetek w dziejach literatury polskiej. Debiutowała zbiorem Niebieskie migdały (1922), następnie opublikowała tomiki: Różowa magia (1924), Pocałunki (1926), Dansing i Wachlarz (1927), Cisza leśna (1928), Paryż (1929), Profil białej damy (1930), Surowy jedwab (1932), Śpiąca załoga (1933), Balet powojów (1935), Krystalizacja (1937), Szkicownik poetycki (1939).

Była trzykrotnie zamężna. Po unieważnieniu drugiego małżeństwa, szybko wyszła ponownie za mąż. Tym razem jej wybrankiem został oficer lotnictwa z Dęblina, Stefan Jasnorzewski. Po ślubie wraz z mężem zamieszkała w jednej z will nad stawem w Dęblinie, dokładnie przy ul. Florera 13. Tam mieszkała w latach 1934 – 1939. W 1939 roku od­by­ła się pre­mie­ra jej sztu­ki Baba-Dziwo. Tragikomedia w trzech aktach (1938) ata­ku­ją­ca to­ta­li­ta­ryzm na­zi­stow­skich Nie­miec, przez co mu­sia­ła uciec do Fran­cji. Osta­tecz­nie osia­dła w An­glii.

Dla upamiętnienia kilku lat, które ta wybitna poetka spędziła w Dęblinie Lokalna Organizacja Turystyczna “Powiśle” ufundowała tablicę pamiątkową. Ulokowano ją na willi oficerskiej przy ul. Florera 13, czyli tam gdzie mieszkali Jasnorzewscy w latach 1934-1939. Uroczyste odsłonięcie miało miejsce 10.09.2012 roku.

(Źródła: poezja.org/Biuro Turystyki Szkolnej)

Tablica pamiatkowa