Niezwykłe odkrycia w kościele w Żabiance
W świątyni w Żabiance (powiat rycki) odnaleziono krypty ze szczątkami fundatorów kościoła oraz odsłonięto starą posadzkę z płyt wapiennych. Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków informuje o odkryciach jakich dokonano w trakcie remontu w 2014 roku.
Generalny remont kościoła przeprowadzono w 2014 roku. Jak informuje Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków, w jego ramach wykonano m.in. uporządkowanie czterech krypt. Spośród nich dwie były znane (usytuowane w nawie kościoła), a kolejne dwie zostały na nowo odkryte (pod pomieszczeniem zakrystii). W jednej z krypt, usytuowanej z prawej strony nawy kościoła, znajdowały się szczątki fundatorów kościoła Łukasza Bętkowskiego i jego żony Salomei z Rostworowskich Bentkowskiej oraz anonimowego ok. czterdziestoletniego mężczyzny. Pozostałe krypty były puste (2) albo wypełnione pozostałościami z poprzednich remontów (3 i 4).
Do kolejnego odkrycia doszło w pomieszczeniu zakrystii. Po zdjęciu drewnianej podłogi odsłonięta została stara posadzka wykonana z płyt wapiennych. Posadzka ułożona była w obrębie odkrytych w tym samym czasie murowanych fundamentów. Płyty odsłonięto wzdłuż ściany południowej, zachodniej i częściowo północnej (część północno-wschodnia).
Układ płyt posadzkowych oraz przebieg niektórych fragmentów muru fundamentowego nie był równoległy w stosunku do ścian obecnej zakrystii. Wskazywało to na starszą chronologię tych reliktów w stosunku do kościoła z 1745 roku. Można domniemywać, iż przynajmniej w części odkrycia te związane są z pierwszym kościołem ufundowanym w Żabiance przez Łukasza Lędzkiego w 1570 roku. Jeśli te przypuszczenia są prawidłowe, wystawiony został w owym czasie niewielki kościółek, w całości podpiwniczony, czego świadectwem może być krypta nr 4. W jej wnętrzu widoczne jest sklepienie wykonane w dwóch technologiach, co wskazuje na przebudowę krypty na pewnym etapie jej funkcjonowania Być może naprawę krypty przeprowadzono w czasie budowy kościoła w 1745 roku, kiedy to wykorzystano pozostałości starej świątyni jako fundament dla zakrystii. Nie można jednak wykluczyć, że przynajmniej część z tych prac wykonana była już w 1731 roku, kiedy to ponownie erygowano parafię w Żabiance i w związku z tym przystąpiono do pewnych prac naprawczych przy starej świątyni.
Zdjęcia pokazują stan kościoła w trakcie prac. Prace konserwatorskie przy tej świątyni zostały zakończone
Niewielka wieś Żabianka położona jest w gminie Ułęż, w powiecie ryckim. Drewniany kościół p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny znajduje się w środkowej część wsi, przy drodze Ryki – Ułęż. Pierwotny kościół ufundował i wzniósł w 1570 roku Łukasz Lędzki. Parafię erygowano w 1575 roku, kiedy to przeniesiono ją z Drążgowa w związku z rozwijającym się tam ruchem ariańskim. Obecną świątynię ufundował Łukasz Bentkowski, starosta stężycki w 1745 roku. Wybudowana została z drewna na podmurówce z kamienia. Jest to świątynia jednonawowa z transeptem, wzniesiona na planie krzyża łacińskiego. Posiada dwie kruchty, od zachodu i od południa, oraz zakrystie po północnej stronie, za ramieniem transeptu.
źródło: Lubelski Wojewódzki Konserwator Zabytków
/fot.LWKZ/